Succesvol ambtenarenproza
Zelfs in Amsterdam rijden taxis met reclame voor de autobiografie My Life van Bill Clinton op de zijdeuren. Maar ondanks de peperdure publiciteitscampagne is zijn boek afgelopen week in de lijst wereldwijd best verkochte boeken van internetboekhandel Amazon gepasseerd door het onderzoeksrapport van de senaatscommissie die de aanslagen van 11 september 2001 onderzocht. Een overheidsnota van 567 paginas staat een week na uitgave op nummer 1. En het moet gezegd: het ambtenarenproza is verrassend helder. Bij wijle is het verslag zelfs spannend, vooral in de secties waarin de gangen van de kapers worden nagegaan tot de bewuste datum. Bovendien ontvouwt zich een liefdesverhaal met in de hoofdrol de piloot van het vliegtuig dat in Pennsylvania neerstort. De anonieme schrijvers van het rapport versloegen niet alleen Clinton, maar ook de Japanse vertaling van de laatste Harry Potter en het Britse dieetboek You Are What You Eat. (PvO)
Welvarend Soedan
De VN hebben een luchtbrug geopend voor hulp aan de ontheemden in de Soedanese provincie Darfur en een militaire missie van de secretaris-generaal is onderweg. Maar hoe slecht gaat het nu werkelijk met Soedan? Volgens de UNDP, het ontwikkelingsprogramma van diezelfde VN, valt dat reuze mee. In de nieuwste Human Development Index staat het land dat sinds de onafhankelijkheid in 1956 zon vier decennia oorlog kende, op een verdienstelijke 140ste plaats. Daarmee wordt Soedan tot de middencategorie van «menselijke ontwikkeling» gerekend. Landen als Pakistan, Nigeria, Jemen en Tanzania scoren als «laagst ontwikkelde landen» op terreinen als levensverwachting, geletterdheid, toegang tot onderwijs en gezondheidszorg beduidend slechter. Is oorlog goed voor de ontwikkeling? Gebruiken de VN oude cijfers? Geven de grote olie voor raden een vertekend beeld? Een verklaring voor dit statistische raadsel staat in de kleine lettertjes van een voetnoot. De cijfers die Khartoem de VN verschafte, zijn alleen van toepassing op het noorden van het land: het deel dat in de oorlog met de SPLA-opstandelingen de laatste jaren door Khartoem werd gecontroleerd. (PV)
PCM-loopgraven
Volgens de interne gedragscode mogen journalisten van PCM over alles schrijven behalve over zichzelf. «Het is niet toegestaan om bedrijfsinformatie naar buiten te brengen, die het aanzien van PCM en/of haar werkmaatschappijen kan schaden», aldus de code. Wie bepaalt wat schadelijk is? Het wordt nog complexer als het bedrijf zelf de kat op het spek bindt, zoals PCM afgelopen vrijdag deed. De raad van bestuur gaf een persbericht uit waarin werd meegedeeld dat Joop Krant de «boardroom consultant» die na de overname van PCM door het Britse investeringsfonds Apax een rekening van zeven miljoen euro had ingediend (De Groene Amsterdammer van 10 juli) toch geen commissaris zou worden. Na «ampele overweging» uiteraard, en ter «vermijding van enig belangenconflict». Code of niet, het stond in de PCM-kranten.
Het belangenconflict verschuilt zich in de declaratie met zes nullen. Wie moet die zeven miljoen betalen? Apax, aan wie Krant «diensten» heeft geleverd en zal blijven leveren, of PCM, over wie Krant advies uitbracht? Angelsaksen onder elkaar achten het normaal dat het verkochte bedrijf de consultancy betaalt. Nederland is zo ver nog niet. Bij de stichting Democratie en Media, die haar meerderheidsbelang aan Apax heeft gesleten en nu nog slechts een minderheid van de aandelen bezit, ontstond althans commotie. Het woord was aan de raad van commissarissen. Naar klassiek Nederlands model zou Krant als commissaris, zodra dat agendapunt ter tafel komt, even zijn handen wassen om later in de notulen te kunnen lezen hoe zijn collega-controleurs hebben besloten. Zo ver hebben de raad van bestuur en commissarissen het niet durven laten komen. In een «gezamenlijk initiatief» zijn beide gremia tot een «gezamenlijke beslissing» gekomen, verklaart de woordvoerder van PCM desgevraagd.
Maar nu begint het raar te worden. Deze verklaring spoort namelijk niet met de interpretatie van Theo Strengers, secretaris van Democratie en Media. Hoewel de eerste zin van het persbericht inderdaad gezamenlijkheid suggereert, heeft de raad van bestuur volgens hem het communiqué louter op de post gedaan: «Het is een beslissing van de raad van commissarissen. De reden is dat we Krant niet wilden opzadelen met zon erfenis of hypotheek. Dat vond Krant zelf ook.»
De overname van PCM door Apax mag dan een feit zijn, de loopgraven zijn nog niet ontruimd. Stephen Grabiner, die namens de Britten over de schouder van de raad van bestuur gaat meekijken, zei het twee weken geleden zo in de Volkskrant: «Wat mij het meest frustreert bij PCM is dat mensen spreken over hun eigen onderneming alsof ze werken voor een bedrijf dat zijn ondergang tegemoet gaat.» (HS)
Pieter van Os, Hubert Smeets, Peter Vermaas