De gemeente, verantwoordelijk voor de benoeming, is hier sinds vorig jaar al meermaals op gewezen maar dat heeft nog niet tot een oplossing geleid. De situatie is dusdanig gecompliceerd dat de demissionaire raad van toezicht inmiddels juridisch advies heeft ingewonnen. ‘Wij willen weten wat de consequenties hiervan zijn en wat nu eigenlijk onze bevoegdheden zijn’, aldus Rein Breeman, voorzitter van de demissionaire raad van toezicht. ‘Ik heb de gemeente er eind vorig jaar al op gewezen dat de zittingstermijnen gingen verstrijken. Tevens heb ik aangeboden langer te blijven. Tot op heden heb ik niets vernomen.’
Het ontbreken van een raad van toezicht is de zoveelste misstand bij het Wereldmuseum.
Breemans tweede (en statutair gezien laatste) zittingstermijn verstreek eind vorig jaar. Eerder kwam raad-van-toezicht-lid en UvA-hoogleraar Han van Dissel al aan het einde van zijn tweede termijn. Vorige maand verstreek ook de eerste termijn van advocaat Ewout Strumphius, het derde lid van de raad. Strumphius mag – in tegenstelling tot de andere leden – nog een tweede termijn aangaan.
Wethouder Visser van Cultuur vertelde de gemeenteraad twee weken geleden dat er ‘stevige gesprekken gaande waren met de raad van toezicht’ en dat de zaken ‘uiterst complex in elkaar zaten’. Details wilde hij alleen achter gesloten deuren verstrekken. Visser deelde de gemeenteraad niet mee dat de raad van toezicht formeel niet meer in functie is.
Een woordvoerster van de gemeente laat in een reactie per mail weten: ‘Wethouder Visser heeft twee weken geleden in de raadscommissie aangegeven dat hij zich zorgen maakt over de situatie bij het Wereldmuseum. Het toezicht en de bedrijfsvoering hebben zijn aandacht. Daarbij wordt vanzelfsprekend ook naar juridische aspecten gekeken. Binnenkort informeert de wethouder de gemeenteraad over zijn bevindingen. Meer kunnen en willen we op dit moment niet zeggen over het Wereldmuseum.’
Ze bevestigt wel dat directeur Stanley Bremer van het Wereldmuseum inmiddels geen voorzitter meer is van de Stichting Vrienden van het Wereldmuseum. Hij is op 4 november bij de Kamer van Koophandel uitgeschreven als bestuurslid van die stichting. Diverse partijen uitten de afgelopen weken kritiek op de dubbelfunctie die Bremer uitoefende. ‘Het was voor ons een absolute verrassing dat Bremer die functie bij de Stichting Vrienden had’, aldus Breeman. ‘Ik ben blij dat het nu beëindigd is.’
Museumdirecteur Bremer blijkt thuis kunstwerken uit de collectie van het museum te hebben. Het zou onder meer gaan om een metershoge bisj-paal, een soort ceremoniële totempaal uit Nieuw-Guinea. Volgens Bremer is dat nodig om gasten en zakenpartners van het museum ook thuis in stijl te kunnen ontvangen. De raad van toezicht heeft hier ‘een keer of drie’ schriftelijk toestemming voor gegeven, aldus Breeman.
Met eventuele andere bruiklenen heeft de raad van toezicht geen bemoeienis. Volgens bronnen rond het Wereldmuseum heeft Bremer ook diverse collectiestukken uitgeleend aan particulieren en kunsthandelaren. ‘Dat valt onder het normale museumwerk, bruikleen is bruikleen, of dat nu aan musea of aan andere partijen is. Daar gaan wij niet over, dat is een zaak van de directie’, aldus Breeman.
Lees al onze berichten over de misstanden Wereldmuseum
Beeld: Depotstukken die het Wereldmuseum wil verkopen (Wereldmuseum Rotterdam).