Waarschijnlijk was er op de redactie nergens een computer of schrijfmachine te vinden en schreef mr. F.E. Jensma daarom op 6 mei zijn NRC Handelsblad-commentaar op een kerkorgel.

Eerst sprak hij over ‘een moment van morele bezinning’. Daarna werden ‘vragen van goed en kwaad’ gesteld. Vervolgens kwamen er in die resonerende kanselstijl zinnen als: ‘Joden zijn uit Nederland afgevoerd, verzetsmensen hebben het uiterste offer gebracht, militairen zijn voor de vrijheid van Nederland gestorven.’ Ik zweefde helemaal heerlijk weg.

Hoofdredacteuren zeuren zo kolommen vol, journalisten maken blunders. Want aan het eind van dit hoofdredactionele commentaar worden alle orgelpijpen aangeblazen en lezen we: ‘Deze dagen symboliseren de heroprichting van het vrije Nederland, waar je mag zeggen wat je wilt, geloven wat je wilt, ongeacht huidskleur, ras of nationaliteit. Het is de trots van Nederland dat we hier juist niet de ene cultuur beter vinden dan de andere. Dat we hier mensen gelijk behandelen in een open samenleving. Dat we ons hier de xenofoben en racisten van het lijf wensen te houden. Het is een grote schande dat we zestig jaar na dato een politicus in ons midden daaraan moeten herinneren.’ Een slotakkoord met veel valse lucht, of een vals akkoord met veel lucht?

Drie uur na het zakken van de krant waarin Jensma dit had geschreven, werd Fortuyn neergeschoten – het is zeer wel mogelijk dat Fortuyn het nog gelezen heeft. Arme Pim natuurlijk, en arme Jensma. Op dat moment moest ik erg denken aan de campagneslogan van NRC Handelsblad zelf: Als je wilt weten, wat zij weten… Wil ik eigenlijk wel weten wat die Jensma weet? Wat weet hij eigenlijk? Duidelijk is dat hij in elk geval niet weet welke discussies zich rond Fortuyn de afgelopen weken hebben afgespeeld, en waarvan de teneur was: de man is geen racist en geen xenofoob.

De hoofdredacteur van NRC Handelsblad ging maar door. Bij SBS hoorden we hem zeggen dat hij nog niet wist wat hij moest kiezen; D66 of de VVD. Als je wilt weten wat zij weten… Jensma wist het in elk geval niet! Die zweefde. Overwoog hij echt de VVD? Herinnerde Jensma destijds Frits Bolkestein (VVD) aan diens ‘xenofobie’ toen die bijna exact hetzelfde beweerde als Fortuyn? Volgens mij niet. Nu zou dat ook onzin zijn geweest. Maar waarom destijds niet Bolkestein aangepakt, en nu wel Fortuyn, en dan thans overwegen op de VVD te stemmen, terwijl die partij nu in zijn opinies over buitenlanders veel verder gaat dan Bolkestein ooit gedacht heeft? Als je wilt weten, wat zij weten… Jensma heeft nog een paar uur de tijd om zijn keuze te bepalen. Mag ik als lezer en abonnee de hoop uitspreken dat de hoofdredacteur die verantwoordelijk is voor dan voldoende informatie heeft vergaard om straks zelf te kunnen stemmen?