Iedere vezel in zijn lijf verzet zich tegen de desastreuze gevolgen van die blikseminslag. Als hij voor het eerst na de klap, halfzijdig verlamd en met een niet te stuiten innerlijke energie, zijn droomwereld hervindt, is hij intens gelukkig. Hij droomt weer! Over een onderdompeling in de handlauwe poel achter het Indische huis waar hij tussen 1949 en 1953 zijn puberteit beleeft. Dan weet hij: ik zal hoe dan ook op en rond een toneel zijn.
Want Luc Boyer (1935) is een veelzijdig podiumkunstenaar, acteur en mimespeler, mimograaf en regisseur, performer, docent, beeldenmaker. In zijn ‘revalidatie’, zoals de lichaamstrainingen en geestesoefeningen na zo’n godeninslag heten, verklaart hij de totale oorlog aan wat hij elegant larmoyance noemt, zelfbeklag, slachtoffergedoe. Hij maakt in 2014 met fysieke alter ego’s, zielsgenoten en geestverwanten, het drieluik Step by step… (by wheels, by wings, by memories). Nu zijn tachtigste verjaardag nadert (en hij 55 jaren in het vak is) legt hij de laatste hand aan een mijlpaal in zijn herfst. De voorstelling Met hart en ziel. Eenmalig. Met als inspiratie de poëzie van Carlos Drummond de Andrade. ‘Waar houdt de kamer op, raakt hij de sterren?/ Welke lust in onze lendenen voert ons/ naar dat ver domein, etherisch, eeuwig?’
Als ik hem vraag hoe de repetities verlopen: ‘Ik rolstoel af en aan. Er is hier een bijzondere groep mensen bij elkaar. Zoals mijn alter ego Gerindo Kartadinata en Klaske Bruinsma, ooit collega bij bewth, nu de oer-moeder van mijn gang.’ Hoe regisseer je? Boyer: ‘Ik wacht af. Tot ik iets zie wat bruikbaar kan zijn. Dat steel ik als het ware van de spelers. Een van mijn grootste verlangens na de beroerte was: een studio met bewegers, met studenten, een enorme behoefte om energie te delen.’ Met hart en ziel zal ook veel gaan over de herinnering aan handelingen die je zelf niet meer kunt. Boyer: ‘En die je wel weer kunt, door ze vorm te geven in de bewegingen van anderen. Kijken naar bewegende mensen is voor mij een ultiem geluk. En ik zit in deze voorstelling in alle personages.’
Een paar dagen na ons gesprek belt hij op. Hij heeft gelezen over een film die net uit is, over een sopraan die vals zingt, dat van zichzelf niet weet, en niemand wil het haar vertellen. Boyer citeert de regisseur: ‘Wat heb je aan technische perfectie als je het over kunst hebt? Dan moet je spreken over gevoelens, over chaos.’ Hij vult aan: over verlangen, verlies en over gemis. Daarom is Andrade zo’n goeie inspiratiebron voor Met hart en ziel. Want: ‘Wie zal beweren dat hij enkel ziel is?/ Wie voelt niet van ziel zijn lichaam zwellen/ tot het openbarst in louter kreten.’
Met hart en ziel is eenmalig te zien in Theater Bellevue, op 26 oktober, 20.30 uur; theaterbellevue.nl. Op de dag na de voorstelling vindt u een stuk over Luc Boyer op de site van De Groene
Beeld: Maurice Boyer