‘Wij worden een Europese verzetsbeweging’

Omringd door pers wandelde Filip Dewinter vorige week vrijdag naar de grens van het Brusselse Molenbeek om daar te worden tegengehouden door de politie. Hij wilde het oude centrum van de deelgemeente, waar met name moslimmigranten wonen, bezoeken voor een ‘islamsafari’. In eerste instantie zou hij dit met Geert Wilders doen, maar die kwam alleen naar het Belgische parlement waar de twee een druk bezochte persconferentie zouden geven. Zelf ken ik ‘Oud-Molenbeek’ redelijk goed. In 2016 bezocht ik de wijk samen met mijn Vlaamse collega Pascal Verbeken voor het Groene-artikel ‘De sociale roltrap van België’. Hij kent de buurt beter en kon me laten zien hoe dit deel van Brussel in een kleine vijftig jaar tijd is veranderd van een Belgische volkswijk in een hedendaagse migrantenwijk. Nabij de Vierwindenstraat, waar het huis staat waarin terrorist Salah Abdeslam zichzelf maandenlang kon verschansen, maakten we rechtsomkeert omdat Verbeken vermoedde dat het er niet veilig genoeg was. Enkele maanden eerder was een cameraploeg van de Franstalige Belgische publieke omroep RTBF er nog belaagd door jongeren. Het is dus redelijk voorstelbaar dat islamcritici Dewinter en Wilders ook niet veilig zouden zijn in Molenbeek.

Dewinter en ik kennen elkaar ook een beetje. Voor mijn huidige boekproject interviewde ik hem enkele malen en voor De Groene bezocht ik een fakkeloptocht die hij met Vlaams Belang-aanhangers hield tegen de komst van een grote moskee in de Antwerpse wijk Luchtbal. In tegenstelling tot de ‘safari’ in Molenbeek kon die optocht wel doorgang vinden. Dit toont de tegenstellingen in België aan, die als vanouds groot zijn. Niettemin kon Dewinter vorige week in Brussel toch zijn punt maken. Was dit niet gewoon een ordinaire publiciteitsstunt? ‘Laten we daar niet flauw over doen. Natuurlijk,’ zegt Dewinter tegen me in een interview dag ik daags na de happening van vorige week in Molenbeek met hem had. ‘Wij doen gewoon aan politiek en moeten onze boodschap overbrengen. Zo scoren we ons punt toch? We hebben dat gedaan met minimale inspanning en een maximaal rendement. We wilden aantonen wat er in Molenbeek aan de hand is en moeten daar ook niet kleinzerig over doen. Op deze manier hebben we ook onze achterban kunnen bereiken. Ik zit daar dus niet mee.’ Er was veel media aanwezig, wat de Vlaming tot tevredenheid stemde. ‘De komst van Geert Wilders naar Brussel was een groot succes. Hij trekt journalisten uit heel Europa en de weerklank in de media was groot. Tijdens de persconferentie hebben we opnieuw duidelijk gesteld: we gaan in het verzet. Dat wordt het sleutelvoord voor de toekomst en de Europese verkiezingen van 2019.’

Het idee naar Molenbeek te gaan ontstond aan het einde van de zomer toen een delegatie van het Vlaams Belang een bezoek bracht aan de PVV in de Tweede Kamer. De twee partijen werken samen in het Europees Parlement. Het zijn zusterpartijen. ‘We hebben met Geert samen gezeten en geluncht. Tijdens die gesprekken hebben we gesproken over wat we samen zouden kunnen doen. Onder meer in functie van de Europese verkiezingen van 2019. Toen heeft Geert gezegd: nou, ik zou wel eens graag Molenbeek willen bezoeken,’ aldus Dewinter. Molenbeek was een zeer interessante plek voor Wilders. ‘Het is de fameuze wijk van migranten en terroristen, die in Parijs en Brussel hebben toegeslagen. Geert vroeg mij of ik een bezoek kon organiseren. Ik vertelde hem dat de organisatie niet van een leien dakje zou lopen en dat de kans groot was de autoriteiten het zouden weigeren. Geert was daar categoriek in en zei: dit zijn onze landen en geen enkele centimeter kan prijsgegeven worden aan de radicale islam.’

In Brussel stuitte Dewinter op verzet van politici van de Franstalige sociaaldemocraten Parti Socialiste (PS) en liberale Mouvement Reformateur (MR). ‘De deelgemeente Molenbeek heeft momenteel een MR-burgemeester, mevrouw Schepmans. Ze is trouwens een collega van mij in het Belgische parlement en zit daar drie rijen voor mij. Ik heb met haar ter plekke gepraat over deze situatie. Ze zat ermee verveeld,’ zegt de politicus. Hij vermoedde dat Schepmans zijn wandeling met Wilders wel had willen toestaan, maar stelt dat zij de hete adem van de PS in haar deelgemeente in de nek voelde. ‘Volgend jaar zijn er deelraadsverkiezingen en dan wil zij burgemeester blijven. Daarom zou het geen goede zet zijn geweest om onze plannen toe te staan. Had ze het wel toegestaan, dan was zij de stemmen van de moslims volgend jaar in Molenbeek kwijt geweest.’ Brussel is een deelstaat met negentien verschillende gemeenten met eigen burgemeesters en politiezones. Vlaanderen dringt al jaren aan op een fusie van de stad, maar in Brussel willen ze dat niet. Mede hierdoor is de hoofdstad moeilijk bestuurbaar en konden zaken als radicalisering en terrorisme niet goed worden aangepakt. Dewinter: ‘In Molenbeek is het fout gelopen. Dat hebben we vorige week ook nog eens mogen ervaren. Het is een no gozone geworden.’

Op de brug over het kanaal Brussel-Charleroi werd Dewinter met zijn gevolg tegengehouden door agenten. ‘Het was allemaal erg surrealistisch,’ zegt de politicus, die rechtsomkeert moest maken. Maar Dewinter zegt de wijk goed te kennen. ‘In vergelijking met de periode voor de aanslagen van maart 2016 is er in Oud-Molenbeek weinig veranderd. Ja goed, er zijn een paar lokalen van radicalen gesloten, maar dat is het wel. Het blijft een veilige thuishaven voor al wat radicaal is en is een broeinest voor fundamentalisten.’ Te voet en per auto wilde hij met Wilders door de wijk trekken. ‘Op het centrale Sint-Jan Baptistvoorplein hadden we een persconferentie willen houden en ook hadden we door de Vierwindenstraat willen stappen. De bekende hot spots van de wijk. De beveiligers van Wilders waren daarmee akkoord. Maar toen bleek dat er een politieverbod zou zijn, was er voor de Nederlandse veiligheidsdiensten een probleem. Zij wilden geen treffen krijgen met de Belgische politie. Twee gewapende veiligheidsdiensten die tegenover elkaar zouden staan, dat leek ons geen goed idee.’

Dewinter weet dat zijn veiligheid in Oud-Molenbeek waarschijnlijk in het geding zou zijn geweest. Met weemoed kijkt hij terug naar de jaren tachtig, toen toenmalig leider Jean-Marie Le Pen van het Franse Front National naar Brussel kwam om hem te bezoeken. ‘Hij zou spreken in het Neptunusgebouw in de deelgemeente Schaarbeek. Robert Nols van de Franstalige partij FDF was toen burgemeester. Ik herinner me toen ook dat die zaal belaagd zou worden door duizenden tegenmanifestanten. Nols zei: we laten dit doorgaan, want hier komt een volksvertegenwoordiger uit Frankrijk spreken. We laten de bijeenkomst koste wat het kost doorgaan, want we laten de straat het niet overnemen van het gezag. Wij laten ons niet intimideren door geweld.’ Volgens Dewinter had de MR-burgemeester van Molenbeek het ook moeten aanpakken. ‘Je geeft ze een vinger en ze nemen de hele hand. Vervolgens geef je ze de hand en nemen ze de hele arm. Zo houdt het nooit meer op. Men geeft toe dat die wijken reeds overgenomen zijn door de radicale islam. De Brusselse burgemeesters zijn marionetten van de moslimgemeenschap geworden.’

Komen er nog nieuwe manifestaties met Wilders? ‘We hebben geconcludeerd dat wij ons niet alleen kunnen blijven uiten en verzetten in het parlement. In de toekomst willen we niet langer veilig weggestopt zijn in gebouwen. Als we een krachtig signaal willen uitgeven, dan moeten we die wijken in en daar een krachtig tegengeluid laten horen. Dit zijn onze wijken. Wij blijven, geven niet toe en krabbelen niet terug. Daarom gaan we op die plekken mensen op de been brengen om onze beweging te veranderen van een parlementaire beweging naar een volksbeweging. Ik ken de risico’s daarvan, maar ik weet dat er geen weg terug is. Anders kan het over toen jaar niet meer. Wij moeten in de aanval, want die aanval is de beste verdediging.’ Dewinter: ‘De actie in Molenbeek was de voorbode voor de Europese verkiezingen van 2019. Met onze zusterpartijen zoals de Oostenrijkse FPÖ, de Italiaanse Lega Nord en het Franse Front National zullen wij gaan demonstreren. Dat zullen we doen van in Milaan tot in Antwerpen en van Den Haag tot in Wenen. Laat het maar door mij gezegd zijn: Geert Wilders is dé leider van de anti-islamiseringsbeweging in heel Europa. Ik ben fier dat ik dit met hem mag doen.’