Overigens had Claes in een vorige fase van zijn politieke carriere evenmin blijk gegeven van subtiel geo-politiek inzicht. Als minister van Buitenlandse Zaken had hij, terwijl de Oostenrijkse nominatie voor toetreding tot de EU al bijna een feit was, gesuggereerd dat Oostenrijk vanwege zijn neutraliteit weinig kans zou maken op een Europees lidmaatschap. Op een ander onbewaakt moment meende Claes te moeten constateren dat het met de democratie in de Oosteuropese landen nooit wat zal worden vanwege hun Byzantijnse achtergrond. De Britten, die Claes toch al niet beschouwden als de man die de Navo na de val van de Muur naar nieuwe horizonten zou leiden, hadden het voor deze keer eens bij het rechte eind. De Navo had zich deze vaudeville beter kunnen besparen. En dat het verdere onderzoek - als het tenminste tot een proces komt - zal zorgen voor nog meer mediaspektakel, daar staat de Belgische geschreven pers wel garant voor.
Als een soort burgerwachten van de publieke verontwaardiging hebben de kranten zich na de gebeurtenissen van afgelopen week opnieuw op hun prooi gestort. Vooral voor het liberale persgilde, dat zich in zulke dagen als trouw voetvolk van de politieke oppositie aandient, is de affaire- Claes gefundenes Fressen. Met titels als ‘Zaak Claes klaar voor de doofpot?’ en ‘Willy Claes helemaal in de hoek’ presenteert Het Laatste Nieuws de Agusta- verwikkelingen naast Naomi Campbell in tijgerbadpak.
De kranten hadden weken op een houtje moeten bijten. Het rapport waarin procureur-generaal Jacques Velu verzoekt om Claes in staat van beschuldiging te stellen, zat tot vorige week woensdag in een kluis van de parlementsvoorzitter opgeborgen. Het was de bedoeling om perslekken zoals die zich afgelopen voorjaar voordeden, te voorkomen. Omdat tot dusverre alleen in de media, maar niet in de grondwet, een omgekeerde bewijslast voor ontspoorde politici geldt, maakt een eventuele veroordeling van Claes weinig kans. Stijfkoppig als hij is, zal de voormalige Navo-baas dan bij het Europese Hof in Straatsburg een procedure tegen de Belgische staat aanspannen wegens schending van het onderzoeksgeheim.
De kans dat zo'n eis van Claes of een van de andere verdachten ontvankelijk wordt verklaard, is niet denkbeeldig. Toen kamervoorzitter Langendries vorige week de leden van de speciale kamercommissie die zich met Claes moet bezighouden inzage verschafte in het dossier, kregen ze allemaal genummerde fotokopieen mee naar huis die ze daarna weer moesten inleveren. Dit alles voorkwam niet dat volksvertegenwoordiger Gerolf Annemans (Vlaams Blok) binnen enkele uren voor de verzamelde parlementaire verslaggevers citeerde uit zijn eigen notities.
Maar de Navo, die had van begin af aan beter moeten weten.