Het Lange Voorhout is uit het straatbeeld verdwenen, althans, de statige laan met lindenbomen, wanneer je er vanuit de richting van het station wilt inslaan. Een stapeling van grijze betonblokken is er opgeworpen te midden van een berg schelpen, als een barricade, een woekerend monument, en ontneemt het zicht op het klassieke schelpenpad. Invallend zonlicht maakt de ene muur witter dan de andere en nodigt de wandelaar uit om er toch tussendoor te lopen, langs of over de berg schelpen die, leer ik, afkomstig zijn van de Wadden (zoals alle schelpen op het Lange Voorhout, vanwege hun grijsblauwe gloed). Het monument staat hopeloos in de weg maar schikt zich zo tegelijk naar de omgeving, met een paar bomen, een lantaarnpaal en een stadsbankje soepel in het ontwerp opgenomen.
Binnen bij West, een presentatie-instelling die een tweede ruimte vond in Huis Huguetan, bouwde de kunstenaar verder. Een muur van blokken voert door de verschillende ruimtes langs oud en nieuw videowerk. Jesper Just is een Deen die in 2006 in het Stedelijk Museum CS exposeerde en in 2013 zijn land vertegenwoordigde op de Biënnale van Venetië. De film die hij daar vertoonde was een portret van een spookstad, een replica van een stukje Parijs midden in China. Als de wind uit een bepaalde hoek de straten in waait klinkt er gefluit, geproduceerd door lege flesjes die anonieme handen er bij de bouw in de muren metselden. Ook op het Lange Voorhout steekt ergens een flesje uit een muur.
Het zijn steeds gebouwen die spreken in het werk van Just, al dan niet op voorspraak van een bewoner of passant. In West ontmoeten we onder meer een wolkenkrabber, met een huid van spiegelend glas die de drukke stad om hem heen weerkaatst. Doodstil en schijnbaar onbenaderbaar, maar een meisje met een steen in haar hand struint langs de façade en tikt tegen het glas, als om te zien of er iemand thuis is. De film Llano speelt zich af in de woestijn, in de stromende regen onder een blauwe lucht. Llano del Rio was honderd jaar geleden een commune in de woestijn van California, een kolonie gebouwd naar het ideaal van een gedesillusioneerde politicus. De mensen die met hem naar de woestijn verhuisden moesten er na een aantal jaar weer weg, uit watergebrek. Onder een douche van regen, uitgestort door een regenmachine, stapelt een vrouw in de film van Just de brokstukken van dat ideaal op.
In zijn nieuwste werk glijdt de camera langs een muur van stalen buizen, de grens tussen de VS en Mexico. Het is een sadistisch ontwerp: je ziet het land aan de andere kant liggen maar alleen je armen passen door de ruimtes tussen de bruine buizen door, anoniem materiaal dat je tot in het oneindige door zou kunnen trekken. Kim Gordon, van Sonic Youth, slaat er, gekleed in een tutu, met een stok tegenaan. Overal is muziek uit te halen.
Arcade #1 – Jesper Just: Continuous Monuments, t/m 10 september op het Lange Voorhout en in West in Huis Huguetan, Den Haag; westdenhaag.nl