Op de kaft staat: ‘Met een beschrijving van klimaat, hulpbronnen en producten, en met veel bruikbare informatie, plus een lijst van spoorwegen, routes en afstanden en verbindingen tussen trein en postkoets.’ Verder: ‘In Chicago zal de arme immigrant in de haven worden gedumpt, mijlenver van huis, zonder enige bescherming, en hij zal het gevaar lopen te worden ontveld en anderszins lastig te worden gevallen door wolven in schaapskleren.’
In 1870 arriveert de zestienjarige Jay (Kodi Smit-McPhee) uit Schotland in Amerika. Hij onderneemt een reis naar Colorado om zijn verloren liefde Rose (Caren Pistorius) op te sporen. Een van zijn weinige bezittingen is een exemplaar van Ho! For the West!!. Het land is inderdaad levensgevaarlijk. Het lijkt een kwestie van tijd voordat Jay slachtoffer wordt van dezelfde ongure types die volgens de gids op nieuwkomers toezakken. Gelukkig ontmoet Jay een door de wol geverfde ruiter, Silas (Michael Fassbender), die aanbiedt hem tegen betaling op zijn speurtocht naar Rose te vergezellen.
Zoveel westerns weerklinken in dit debuut van John Maclean dat het nauwelijks zin heeft erover te beginnen. Dat maakt de prestatie van deze jonge Schotse regisseur des te groter: Slow West levert niet alleen het bewijs voor de levensvatbaarheid van een van de oudste genres van cinema, de film laat ook de merkwaardige kneedbaarheid van deze vertelvorm zien. Ook al zijn de conventies sinds de jaren zeventig tot in den treure gedeconstrueerd, hier zijn ze allemaal weer: eenzame ruiter, sigaar in mondhoek, sixgun gebruiksklaar in een leren holster. Een holster. Droegen ze in de 1880’s écht dag in, dag uit holsters? Het klinkt bizar. Maar zonder blikken of blozen slikken we het, want het is een western.
De reis van Jay en Silas is vol gevaren. Ze stuiten op premiejagers, geleid door de sardonische Payne (Ben Mendelsohn), die eveneens op zoek zijn naar Rose. Ze is buit, dood of levend. De shoot-out is gepast operatesk, maar regisseur Maclean vermengt de conventies met zwarte humor. In een korenveld voor het huisje waar Rose, haar vader en een stille maar dodelijk effectieve indiaan schuilen, duiken de hoofden van de killers op. De wolven van de nieuwe wereld zijn er, ze ruiken bloed.
Silas vormt het morele centrum. Tussen hem en de schurken is er weinig licht, maar zijn gevoel voor rechtvaardigheid wijst de weg naar de toekomst: wildheid moet worden getemd om beschaving mogelijk te maken. Lang nadat het bloed van de houten muren van het huisje naast het korenveld is gewassen, klinkt zijn vertelstem: je hebt meer dan overlevingstechnieken nodig om te kunnen leven. Uiteindelijk heeft Jay, jong en onschuldig, weinig aan Ho! For the West!!, behalve de lege mythe van de pionier, vervat in passages als deze: ‘Let him build his house on the uplands, dig his well if he cannot get spring water, eat, sleep and bathe regularly, avoid the poisonous alcoholic drinks of the West, and he will come out all right.’
Te zien vanaf 17 september
Beeld: Michael Fassbender als Silas Selleck in Slow West, regie John Maclean. Foto Remain In Light.