Shanghai – Niets is zo Chinees als vuurwerk. In Chinese steden klinkt een paar keer per dag een oorverdovend lawaai. Bij de opening van een restaurant of een wooncomplex, bij een bruiloft of een ander feestje worden op de stoep indrukwekkende matten rotjes uitgerold. Tenminste, tot een paar jaar geleden. Toen besloten grote steden zoals Shanghai dat het vuurwerk te veel luchtvervuiling veroorzaakt. Binnen de buitenste ring mag sindsdien geen vuurwerk meer worden afgestoken. Ook niet voor het allerbelangrijkste feest van allemaal: het begin van het nieuwe jaar.

Overal hangen nu rode doeken met in gele karakters een herinnering aan het verbod. Shanghai is er inmiddels aan gewend. En eigenlijk is het ook wel fijn dat de stinkende mist op nieuwjaarsochtend achterwege blijft. Op het platteland denkt men er anders over.

Het provinciebestuur van Henan besloot een paar weken geleden om het vuurwerkverbod uit te breiden van de steden naar de hele provincie. Dat kwam ze op een protest te staan van geschrokken en boze vuurwerkverkopers. Ze gingen in Zhengzhou de straat op om te protesteren. ‘Hoe kan de overheid zo haastig tot een verbod besluiten, zonder een openbare hoorzitting?’ vroeg verkoper Liang Guobin in een interview met de nieuwswebsite Sixth Tone. ‘Als het verbod doorgaat, gaan kleine bedrijfjes zoals dat van mij failliet.’ Tachtig procent van al het geproduceerde vuurwerk is bedoeld voor het Voorjaarsfeest, zoals de viering van nieuwjaar heet.

Mensen vinden het verbod bovendien hypocriet. Veroorzaakt vuurwerk meer vervuiling dan kolencentrales of fabrieken? Traditionele plattelandsbewoners klagen vooral over de teloorgang van een feestelijke traditie. ‘Vuurwerk hoort net zo bij het feest als eten’, zegt de 29-jarige Li Guidin uit de provincie Fujian. ‘Eerlijk gezegd kan de luchtvervuiling me niet zo veel schelen.’

China is de grootste producent, consument en exporteur van vuurwerk ter wereld. Zo’n drie miljoen mensen werken in de vuurwerkindustrie die een jaarlijkse omzet heeft van 13,9 miljard euro. De overheid hoopt ook met de beperkende maatregelen het aantal ongelukken in de industrie terug te dringen. Tussen 2011 en 2014 stierven voorzover bekend 250 mensen bij veertig ongelukken met vuurwerk. Door nieuwe regels mag nog slechts in dertien regio’s vuurwerk worden gemaakt.

De demonstrerende vuurwerkverkopers in Henan kregen hun zin. Het verbod ging van tafel. In Shanghai experimenteert men ondertussen met een innovatie: elektrische rotjes.