Waarom schatten we de liefde pas op waarde als we haar missen? Of zoals Jeanette Winterson het aan het begin van haar grote liefdesroman Written on the Body nog net iets pregnanter formuleert: ‘Why is the measure of love loss?’ Door zijn verhaal te vertellen als hij het vertelt, namelijk achterstevoren, benadrukt Gustaaf Peek in zijn roman Godin, held de eindigheid van liefde. Het was een van mijn mooiste leeservaringen van het afgelopen jaar, ook omdat het een ander boek in herinnering bracht. In Wave beschrijft Sonali Deraniyagala, die de tsunami van Tweede Kerstdag 2004 overleefde, maar man, kinderen en ouders verloor, het proces van rouw. Als haar verhaal zijn einde nadert, gaat ze het pad richting haar verleden verder af, en komt ze uit bij de ontmoeting met de jongen die haar man zal worden. Ik overdrijf niet als ik zeg dat ik in geen tijden zoiets aangrijpends heb gelezen. Dat het niet om het sensationele gegeven van een niet te bevatten verlies gaat, maar om de gedetailleerdheid waarmee een ander mens wordt beschreven die iemands grote liefde zal worden, laten Deraniyagala en Peek ieder in hun eigen context zien. De gewone, dagelijkse dingen kunnen dan de belangrijkste dingen van de wereld worden, zoals het pijn kan doen om te lezen hoe twee geliefden in spe elkaar onbevangen dromend treffen.
Patricia Duncker schreef naar aanleiding van de verhalen van Alice Munro: een goed kort verhaal moet eerder een verontrustende dan een geruststellende ervaring zijn. Het zijn van die gemakkelijke termen: ‘verontrustend’, ‘geruststellend’. Nog even, en je hebt het over ‘troostend’. Rob van Essen is deze categorieën voorbij. Zijn verhalen in Hier wonen ook mensen zijn hartverscheurend en technisch perfect. Precies in die combinatie toont zich zijn kunst, die even warm als koud is. Óp naar de eerste J.M.A. Biesheuvel-prijs voor de beste verhalenbundel van 2014, zou ik zeggen.
Gustaaf Peek, [Godin, held](http://mindbus.go2cloud.org/affc?offerid=5&affid=22&url=http%3A%2F%2Fwww.athenaeum.nl%2Fshop%2Fdetails%2FGodin%2c+held%2F9789021456829). e-book_ Sonali Deraniyagala, Vloedgolf [The Wave] Rob van Essen, [Hier wonen ook mensen](http://mindbus.go2cloud.org/affc?offerid=5&affid=22&url=http%3A%2F%2Fwww.athenaeum.nl%2Fshop%2Fdetails%2FHier+wonen+ook+mensen%2F9789025443535). e-book_