Zo cool

De donkere gitaar van openingsnummer Afterneath heeft de toon gezet, de drums hebben het ingehouden tempo van het nummer op de rails gezet, en dan klinkt er een stem. Ze zingt niet, maar praat, met de melodie van een podiumdichter: ‘That three words went through my mind endlessly/ Repeating themselves like a broken record/ You’re so cool/ You’re so cool/ You’re so cool.’ Hier klinkt filmgeschiedenis; hier klinkt Patricia Arquette in haar legendarische rol van callgirl Alabama in Tony Scotts en Quentin Tarantino’s True Romance (1993). Bijna dertig jaar later gaat ze via een lange sample uit de film in duet met de Schotse singer-songwriter Paolo Nutini, die zes jaar oud was toen de film uitkwam.

Nutini heeft een van de mooiste stemmen uit de pop van onze tijd, maar in Afterneath stript hij zijn stem zowel van al die soul als dat enorme bereik en zet hij zijn Schotse accent aan, zodat hij samenvalt met de romantic crime-sfeer van zijn nummer en de invloed ervan. Later op zijn vierde album duikt hij opnieuw in deze sfeer in het heerlijke slepende, dominant op een diepe onderbuikbas leunende Lose It, waarin hij new wave-invloeden zo ver doortrekt en combineert met zijn vervormde stem dat hij zelfs doet denken aan zijn woestere generatiegenoten van Idles.

Maar dan is er Trough the Echoes, een perfecte pop-soulballad met het geluid en de hese uithalen waarmee Paolo Nutini in 2006 bij zijn debuutalbum meteen doorbrak.

Zijn vermogen tot het schrijven van tijdloze popnummers is zo groot dat op onder meer Wikipedia naast ‘poprock’ en ‘folk’ ook ‘easy listening’ achter zijn naam staat. Afgezet tegen de avontuurdrift van Last Night in the Bittersweet is dat ronduit een belediging, want op zijn vierde album scheert Nutini dwars door de popgeschiedenis. Er zit nog steeds veel soul in, hij zou ook een dief van zijn eigen stem zijn wanneer hij dat genre achter zich zou laten, maar net zoveel rock en indie, en in het dromerige, bijna zeven minuten lange Take Me Take Mine is te horen dat hij in die acht jaar waarin hij van de radar was ook naar Pink Floyd heeft geluisterd. Petrified in Love lijkt een moment op de Creedence Clearwater Revival-klassieker Fortunate Son, maar dan zonder de grimmigheid. In Shine a Light doet hij dan weer aanvankelijk denken aan het veertig jaar later verschenen werk van The xx. Beide nummers hebben refreinen die opstijgen naar de hemel. En vervolgens sluit Nutini met Writer af als de hedendaagse versie van Nick Drake.

Na acht jaar terugkomen met zo’n meesterwerk is al groots, maar duidelijk maken dat we al die jaren ervoor nog geen fractie van je talent hadden gezien – dat is ongekend.