Kaapstad – Jarenlang had het nieuws uit Zuid-Afrika slechts twee invalshoeken: corruptie en criminaliteit. De afgelopen maanden kwam daar een derde bij: Covid-19. Maar de nadruk op de drie c’s wil niet zeggen dat er verder niks gebeurt. Er wordt nog steeds gedanst en ook weer gedronken, sinds het verbod op de verkoop van alcohol onlangs werd opgeheven. En zie, daar heeft Zuid-Afrika in de tussentijd, terwijl iedereen het druk had met ‘ccc’, zomaar de wereldhit van het jaar uit de mouw geschud, ‘Jerusalema’.

Het is de grootste hit sinds ‘Mbube’ in 1961 muteerde in ‘The Lion Sleeps Tonight’ en uitgroeide tot het allerbekendste Afrikaanse liedje. ‘Jerusalema’ is net als zijn illustere voorganger gebaseerd op een pakkend ritme en meezingbare vocalen. Het klinkt in eerste instantie akelig simpel, en als luisteraar vraag je je af wanneer het eindelijk losbarst. Maar het barst niet los, het bouwt zich gestaag op en sterft dan weg – en doet je smachten naar meer. En daarna merk je dat het refrein ‘Jerusalema, Jerusalema, Ikhaya lami/ Ngilondoloze! Uhambe Nami!’ zich diep in je brein heeft genesteld met het vaste plan om daar nooit meer uit te verdwijnen.

Het nummer is geschreven door Kgaogelo Moagi, oftewel Master KG, een jonge Zuid-Afrikaan met een bril, een baseballpetje en een ontwapenende glimlach. De song werd in november vorig jaar uitgebracht, toen de wereld nog in vooruitgang geloofde. Het werd pas deze zomer een grote hit, mede dankzij een remix van de Nigeriaanse muzikant Burna Boy, bekend van zijn samenwerking met Beyoncé. Kort daarna ging het nummer viraal, wat te maken had met de #JerusalemaChallenge, die dansers uit de hele wereld opriep om op de tonen van ‘Jerusalema’ te laten zien wat ze in hun mars hebben.

De magie van ‘Jerusalema’ schuilt in de diepe stem van zangeres Nomcebo Zikode, in de elastische danstrucs van de township kids die in de officiële video (bijna 110 miljoen views inmiddels) te zien zijn, maar ook in wat je een verborgen boodschap zou kunnen noemen; ‘Jerusalema’ met zijn vermenging van gospel en house ademt in alle opzichten optimisme uit, het is een song die spreekt van plezier maken en verbroedering, van dansen en flirten, van jong en onbekommerd zijn. En, voor de ouderen, van spiritualiteit en empathie. Zoals Bongani Madondo in Daily Maverick schreef: ‘‘Jerusalema’ is een rustgevende zalf in dystopische tijden.’