Kaapstad – We zijn ruim zestig jaar verder, maar de rassenhaat die de lynching van Emmett Till voedde is nog springlevend. Je zag hem in de ogen van Dylann Roof, die in juni 2015 in Charleston negen zwarte kerkgangers doodschoot. Je zag hem bij James Alex Fields die op 12 augustus op een groep demonstranten in Charlottesville inreed. En je proefde hem bij twee witte Zuid-Afrikaanse boeren die een vermeende dief in een doodskist stopten en hem in brand dreigden te steken.

Emmett Till was de veertienjarige die in Mississippi in 1955 met een witte jonge vrouw zou hebben geflirt en haar, godbetert, had nagefloten. Toen haar echtgenoot enkele dagen later uit Texas terugkwam en van het incident hoorde ging hij samen met zijn halfbroer op zoek naar Till om ‘die nikker eens een lesje te leren’. Ze vonden hem, namen hem mee, hup de pick-uptruck in, en reden de donkere Mississippi-nacht in. Het stoffelijk overschot van Till werd drie dagen later door een vissende jongen gevonden in de Tallahatchie River, met prikkeldraad vastgebonden aan een zware katoenventilator. De daders werden gearresteerd, maar een jury van twaalf blanke mannen sprak hen vrij. Later zou het tweetal het tijdschrift Look in detail vertellen over de lynchpartij. Ze wilden Till gewoon bang maken. Maar de jongen gaf geen krimp. Daarom hakten ze erop in, schoten hem door zijn oog en dumpten hem.

Zo ver gingen de twee mannen in Zuid-Afrika niet. Volgens de getuigenverklaringen en videobeelden hielden ze een 27-jarige zwarte man aan die ze verdachten van het stelen van elektriciteitskabels. Ze gaven hem een aframmeling, gooiden hem in hun pick-uptruck en bij een boerderij dwongen ze hem in een doodskist, die daarna deels werd afgesloten. ‘Wil je langzaam of snel dood?’ Vloekend poogden ze het deksel volledig over de kist te schuiven, onderwijl dreigend om benzine over de piepende man uit te gieten.

Ook de doodskist herinnert aan Till, wiens moeder erop stond dat haar zoon bij de begrafenis in een open kist zou liggen. Hij was netjes aangekleed, maar aan zijn zwaar gehavende gezicht was niets veranderd, zodat de hele wereld kon zien wat haar kind was aangedaan.

In tegenstelling tot de moordenaars van Till werd het Zuid-Afrikaanse tweetal niet vrijgesproken. Een rechter achtte hen vorige week onder meer schuldig aan poging tot moord. Ze hielden vol zich van geen kwaad bewust te zijn. Ze wilden die vent gewoon een lesje leren.