Wat in de jaren zeventig in de psychiatrie gebeurde, was veel minder «gek» dan het achteraf lijkt, als je het plaatst in de ontwikkelingen van die tijd. Er zit wellicht een logica achter de waanzin der antipsychiatrie.

Vroeger heetten ze ‘gespleten geesten’. Maar die definitie voldoet niet meer. Schizofrenie omvat een hele reeks verschijnselen. Maar goede manieren om patienten te behandelen zijn er nog altijd niet. Vandaar dat het tijd werd voor een ‘jaar van de schizofrenie’. Vijf ingewijden belichten de ziekte van binnen en van buiten. EERST EEN paar feiten: de kans om schizofrenie te krijgen is ongeveer een procent. Maar als een van de ouders, broers of zussen schizofrenie heeft, is de kans twaalf procent. Bij mannen breekt de ziekte meestal zo rond hun twintigste, bij vrouwen zo rond hun vijfentwintigste jaar uit. Naar schatting honderdduizend Nederlanders lijden aan deze ziekte. Tien procent daarvan pleegt zelfmoord. Drie jaar na het uitbreken van de ziekte is 65 procent arbeidsongeschikt. Na tien jaar is veertig procent aangewezen op permanente verzorging. Zestig procent van de bedden in psychiatrische inrichtingen wordt bezet door schizofreniepatienten. Toch is slechts de helft van de patienten in contact met professionele hulpverlening.

‘Die neofascisten waar men over praat, zijn niet een paar onnozele kaalhoofdige oudere jongeren in een identiteitscrisis. Het echte fascisme komt vanuit de politiek en de ambtenarij.’ Aldus Luc Sala (45), die onlangs in zijn blad Ego 2000 (‘magazijn voor transformatie en bewustwording’) de eenmanspartij ‘Luc Sala for President’ uitriep.

Twee dagen voor de ‘chaoten’-rellen in Duitsland vond een proloog daarvan plaats in het Poolse plaatsje Jarocin. Ook hier kwamen er traangas en plastic politiekogels aan te pas. ‘Fuck the system! Punk lives!