De witte walvis van het komende boekenseizoen is voor mij de roman Blood’s a Rover van James Ellroy (1948). Het is het laatste deel van zijn Underworld USA-trilogie en ik voorzie een pijnlijk afscheid. ‘America was never innocent. We popped our cherry on the boat over and looked back with no regrets.’ Het zijn de openingszinnen van het eerste deel American Tabloid (1995) en de bijl gaat er meteen in. Waar hebben we het over: de Verenigde Staten, 1958-1963, CIA, FBI en de maffia maken elkaar het hof, machtsmisbruik is nog een modewoord voor liberals. Belangrijke spelers: Howard Hughes, Jimmy Hoffa, J. Edgar Hoover, Fidel Castro, Robert en John F. Kennedy.

Alexander Calder

In zijn portretten legde fotograaf Richard Avedon mensen genadeloos en onverzoenlijk vast, in onthullend hard contrast. Hij houdt van rimpels, kreuken en krassen. Wat hij in wezen fotografeerde waren zijn angsten: aftakeling, wanhoop en de dood.

Noorderlicht toont foto’s uit Oost-Europa voor en na 1989. Verboden beelden die de machthebbers ongeschikt achtten voor het publiek, maar ook propaganda.

Nederland kent door zijn benauwende grenzen een rijke traditie als het gaat om reizende fo-tografen. Ed van der Elsken en Johan van der Keuken waren zeer bereisde grootheden van de twintigste eeuw. Werden ze gehinderd of geholpen door hun Dutch Eyes?

FOTOGRAFIE Edwin Zwakman