Waarom ontwaakt Gregor Samsa in Kafka’s ‘De gedaanteverwisseling’ op een morgen als een weerzinwekkend insekt? Er zijn al tientallen interpretaties van neergeschreven, maar de meest eenvoudige, de autobiografische, is onderbelicht gebleven. OP WEINIG TEKSTEN in de wereldliteratuur zijn zoveel interpretaties losgelaten als op De gedaanteverwisseling van Franz Kafka. Ik wil nu eens al die diepere duidingen laten voor wat zij zijn en proberen aan te tonen dat het verhaal ook een stuk autobiografie is. Ik denk dat De gedaanteverwisseling kan worden gezien als een verwerking van de exaltatie die Kafka kort voor het schrijven ervan voelde bij de plotse schepping van Het vonnis (Das Urteil), waardoor hij zich als nooit tevoren in zijn schrijverschap bevestigd wist. Of preciezer: de nu definitief lijkende verandering van de plichtsgetrouwe kantoorjurist dr. F. Kafka in een auteur van hallucinatoire werken vertaalt zich in de metamorfose van de brave handelsreiziger Gregor Samsa tot nutteloos ongedierte.