1. PRESIDENT Gorbatsjov probeert met allerlei staatkundige hervormingen het uiteenvallen van de Sovjetunie te voorkomen. In de zomer van dat jaar wordt Boris Jeltsin, de voormalige burgemeester van Moskou, tot eerste president van de nieuwe Russische federatie gekozen. Jeltsin is bereid voor te gaan in de laatste slag met het oude regime. Hij besluit tot de - geheime - opbouw van een ‘oorlogskas’ en zoekt daarvoor steun in het Westen. Serieuze geldschieters zijn nog een beetje huiverig om te beleggen in Jeltsins wankele federatie. Maar het zwart-geldcircuit ziet grote mogelijkheden en schiet de ‘witte duif’ uit Moskou te hulp.

Wat heeft de PvdA toch tegen Edgar Peer, de opvolger van Frank de Grave in het Amsterdamse college van B en W? Een boel. Schelto Patijn mag zich nog wel eens kritisch over het zakelijk beleid van zijn plaatsvervanger buigen ONVERWACHT VUURWERK verleden week op het Amsterdamse stadhuis. Koud had de VVD-fractie de wethouder van Economische Zaken Edgar Peer aangewezen als opvolger van de naar Den Haag verkaste wethouder van Financien en loco-burgemeester Frank de Grave, of de Amsterdamse PvdA ontketende onder aanvoering van fractieleider Eberhard van der Laan een offensief tegen de liberale jonge hond uit Noord.

Verleden week vrijdag viel het doek voor Veronica Nieuwsradio. Oorzaak: de kracht van Radio Tirana en het bizarre gedrag van co-investeerder Maarten van den Biggelaar. HET LEEK ALLEMAAL zo rooskleurig toen Veronica Nieuws Radio (VNR) in september vorig jaar als de commerciële tegenhanger van Radio 1 van start ging. Goed, er werd nog wel wat getwist over punten en komma’s in het definitieve contract tussen de nagelnieuwe partners Veronica en Quote Media Beheer BV, maar daar kwamen ze wel uit. Veronica bracht de know-how en het wereldwijde correspondentennet in, Quote de middengolffrequentie AM 1395. Het huwelijk werd bezegeld met de vorming van de BV AM Nieuwsbeheer, waarvan de aandelen broederlijk tussen de beide partijen werden verdeeld.

De commissie-Van Traa beschuldigt de huisadvocaat van de koningin van betrokkenheid bij grootscheepse witwasoperaties van drugsgelden. Wat is het geheim van raadsman F. Salomonson en zijn gewezen zakenpartner Oscar Hammerstein? PUBLICITAIR GEZIEN kan mr. F. Salomonson wel tegen een stootje. Verleden jaar kwam de huisadvocaat van het koningshuis, vriend en vertrouwensman van prins Claus en koningin Beatrix en lid van de voogdijraad ten behoeve van prins Wilem-Alexander, onder ongenadig vuur te liggen van Henk van der Meydens Prive. Aanleiding was een carnavalsplaat die de grachtengordelbuurman van Salomonson, kunsthandelaar Jacob Sietsema, het licht had doen zien als hoogtepunt in een slepende burenruzie over een afvoerpijp. Sietsema’s carnavalskraker ‘Oei oei, mijn pijp zit in de weg’ was, met tekstregels als ‘Mijn keukenpijpje wordt door mijn buurman misgund/ Maar zelf heeft hij het op menig pijpje gemunt’, niet bepaald een monument van muzikale fijnzinnigheid.

Een overwinninkje voor Van Thijn en een dansje op het politieke graf van Hirsch Ballin - veel meer leverde het onderzoek van de commissie-Van Traa in feite niet op. Maar is het wel ooit de bedoeling geweest de geesten werkelijk uit te drijven? DE MAN DIE HET onbehagen over de verrichtingen van de parlementaire-enquetecommissie naar de opsporingsmethoden van politie en justitie het beste onder woorden heeft gebracht is de Amsterdamse zanger-componist Hans de Booy, vooral bekend van zijn meezinger Annabel. Zijn carnavalsschlager Van Traa la la la behandelt de dubbele bodems van de nationale moraal inzake drugs, politiek en het Grote Geld. Naar goed Hilversums gebruik wordt het lied op een enkel dissident uurtje in het holst van de nacht na dan ook zorgvuldig uit de ether gehouden.

In 1976 beschuldigde Elseviers-Weekbladredacteur Rene de Bok de politici Bram van der Lek en Han Lammers van KGB-connecties. Slepende processen volgden, maar de bron bleef onbekend. Nu spreekt De Bok. Over de duistere wegen van Carl Magnus Torsten Armfelt OP 24 APRIL 1976 verscheen in Elsevier Magazine een artikel van redacteur Rene de Bok dat een cause celebre zou worden in de Nederlandse journalistiek. Onder de kop ‘KGB drong door in Tweede Kamer’ viel te lezen: ‘Elsevier beschikt over een lijst met namen van min of meer vooraanstaande Nederlanders van wie volgens een functionaris van de Amerikaanse geheime dienst met volstrekte zekerheid mag worden aangenomen dat ze in Nederland als KGB-agenten opereren. Zij hebben, aldus dezelfde bron, meermalen geheime KGB-bijeenkomsten in Oosteuropese landen bezocht. Op die lijst bevinden zich een PvdA-lid uit de Amsterdamse gemeenteraad, een Tweede-Kamerlid van een andere progressieve partij, twee voormalige studentenleiders, een vrouwelijk lid van een communistische jeugdorganisatie en twee hoogleraren uit Utrecht en Leiden.’ Op 6 mei onthulden De Stem en De Limburger, de namen van het gemeenteraadslid en de progressieve parlementarier. Het waren PvdA'er Han Lammers en de PSP'er Bram van der Lek. De Roermondse journalist Nico Bergkamp van De Limburger zou deze kennis hebben van een plaatsgenoot, Elseviers-Magazineredacteur Pierre Huyskens.

De wonderlijke manoeuvres van justitie rond het Opstand-journalistencollectief past in een lange traditie van stupiditeit in het RaRa-onderzoek. De daders van de RaRa-aanslagen werden steeds in linkse hoek gezocht, maar het lijkt erop dat de BVD blind was aan het rechteroog. IN JANUARI 1988 werd Paul Fentener van Vlissingen, een van de leden van de clan die de scepter zwaait over de Steenkolen Handelsvereniging (SHV), bezocht door een agent van de Binnenlandse Veiligheidsdienst.