Volgend jaar wordt in Duitsland de grootste X-ray Free Electron Laser in gebruik genomen. Met dit gigantische apparaat van vier kilometer wordt de weg vrijgemaakt voor een nieuw tijdperk in de kristallografie. Het idee voor de techniek van de kristallografie ontstond op een skipiste in de Alpen.

Het tijdschrift Science kiest ieder jaar de belangrijkste wetenschappelijke doorbraak; voor het jaar 2013 werd kanker-immunotherapie gekozen. In 2013 bleek dat bij moeilijk te behandelen kankervarianten een kwart van de patiënten langer leefde na behandeling met antilichamen.

‘The affinities of all the beings of the same class have sometimes been represented by a great tree.’ Deze zin van Charles Darwin uit On the Origin of Species is een van de verwijzingen die hij maakt naar de ‘Tree of Life’. Dit eeuwenoude mythologische symbool heeft sindsdien model gestaan voor de evolutie van al het leven op aarde.

Malaria, zich ongrijpbaar verplaatsend door mens en mug, is nog steeds een van de grootste killers in de wereld: elke minuut sterft er een kind. Malaria is lastig uit te roeien, omdat de parasiet Plasmodium, die malaria veroorzaakt, vier verschillende levensstadia kent waarin het steeds een andere vorm aanneemt.

Drie weken geleden zat ik met open mond naar een presentatie te kijken. Ik zag namelijk voor het eerst iets wat ik nog nooit had gezien. Hoge-resolutiefoto’s en 3D-animaties van processen, zó klein dat het bijna niet te bevatten is. Zo moeten mensen zich in de zeventiende eeuw ook gevoeld hebben, toen ze bijvoorbeeld voor het eerst spermatozoä zagen zwemmen.

Louis Pasteur, een van de grondleggers van de moderne vaccinologie, zal zich niet helemaal omgedraaid hebben in zijn graf, maar afgelopen november is hij zeker even op z’n kop gezet. In deze maand gaf de Europese Medicijnen waakhond (EMA) het Zwitserse Novartis toestemming om het nieuwe ‘Bexsero’-vaccin te gaan verkopen.

Malaria is nog steeds een van de grootste ziekten ter wereld met ongeveer 1,8 miljoen doden per jaar, van wie het merendeel kinderen zijn. Aan de bestrijding van malaria wordt al decennia keihard gewerkt: met klamboes en insecticiden tegen de mug die de parasiet verspreidt en door vaccin- en medicijnontwikkeling tegen de parasiet.

Hoe ontstond de mens? Hoewel die vraag door Charles Darwin in grote lijnen is beantwoord, zitten er nog een paar gaten in onze kennis over de exacte evolutie van aap tot mens.

Terwijl het nieuws gedomineerd werd door drie procent begrotingsregels, Franse verkiezingen en bommen onder het Catshuis stond in de marge van internet een klein bericht: China geeft toestemming tot de productie en verkoop van een Chinees vaccin tegen hepatitis E (HEV).