Warschau – De in Polen geboren Ben Stern, een man die concentratiekamp Majdanek overleefde, probeerde eens een optocht van neonazi’s in zijn eigen wijk van Detroit te verbieden. Dat lukte niet: vrijheid van meningsuiting.

Willen Amerikaanse fascisten monumenten voor sloop behoeden, in voormalig Joegoslavië maken ze die juist kapot. Of anders leggen ze er een gigantisch fascistenteken tegenaan, zo blijkt tijdens een reis langs spectaculaire Balkan-monumenten.

Warschau – Van Poolse ultranationalist tot assistent van de opperrabbijn: nadat Pawel Bramson zijn joodse wortels ontdekte, gooide hij het roer flink om.

Hij was de havik van president Carter die ook na de Koude Oorlog bleef waarschuwen voor Rusland. Zbigniew Brzezinski brak nooit helemaal met zijn geboorteland Polen.

Net als andere autoritaire leiders verkwanselt de Poolse politicus Jaroslaw Kaczynski de rechtsstaat, met hetzelfde inmiddels afgezaagde liedje: ‘de elite’ bedondert ‘het volk’. En homo’s en zo moeten niet zo zeuren.

Kaapstad – Hoe kun je zo stom zijn? Dat is de prangende vraag in de slepende ‘Helen Zille-tweet-saga.’

Warschau – De machtigste man van Polen is geen president of bewindspersoon, maar een ‘gewoon’ Kamerlid. Hij ontvangt ministers, president en premier in zijn bescheiden appartement in Warschau, waar hij luistert, instructies geeft en beslissingen neemt.

Warschau – De verkiezing in de VS van een vastgoedmagnaat tot president heeft interessante analyses losgemaakt over de wijze waarop een democratisch gekozen leider in staat is een democratie om te toveren tot een autoritaire regeringsvorm.

Yaffa Eliach wilde slachtoffers van de holocaust eren door te herinneren aan hun leven, niet aan hun dood. Ze reisde de wereld over om foto’s te verzamelen van alle vermoorde joden uit één sjtetl, Eishyshok.

Warschau – Het is een oude wijsheid onder totalitaire machthebbers: wie het heden beheerst, beheerst het verleden. De huidige Poolse regering heeft dat begrepen en kondigde direct na aantreden een nieuw ‘historisch beleid’ aan.

De vervolging van een jihadstrijder die islamitisch erfgoed vernietigde lijkt een geval van beschaafden versus barbaren. Maar beschaafden verbrijzelen ook cultuurschatten.

De Poolse geschiedenis kent een onbetwiste held, Witold Pilecki, de enige verzetsstrijder die zich vrijwillig in Auschwitz liet opsluiten. In een snel polariserend Polen wil iedereen hem de zijne noemen.