De aarde wordt warmer. Daar is iedereen het inmiddels wel over eens, maar is de mens verantwoordelijk voor deze hittegolf?

De bidsprinkhaankreeft had ik in een natuurdocumentaire wel eens gezien. Het is een rijk gekleurd dier dat wat weg heeft van een grote garnaal. Deze week verklaarde de maker van The Oatmeal, een van de populairste webcomics, dat de bidsprinkhaankreeft zijn nieuwe favoriete dier is.

Bestaat vrije wil? Het is een vraag die in de loop van de geschiedenis tot hevige debatten heeft geleid en deze zijn niet uitgewoed. In de Renaissance kwamen de argumenten uit de bijbel, en domineerden Luther en Erasmus de discussie. In onze tijd wordt het debat voornamelijk gevoerd op basis van kennis uit wetenschappelijk onderzoek.

De eerste weken van september wandelde ik door de Noord-Engelse heuvels. Prachtige vergezichten en natte bossen wisselden elkaar af. De reisgids vertelde me dat in dit gebied (Cumbria) nog kans was om de zeldzame rode eekhoorn te zien, een soort die in vrijwel heel Engeland op de rand van uitsterven staat. Of beter gezegd: de rode soort is vervangen door de grijze eekhoorn. Die grijsbruine eekhoorn zag ik dan ook regelmatig gezellig door het bos scharrelen. Hoe zit dat eigenlijk in Nederland? Hebben onze rode eekhoorns iets te duchten van de grijze concurrent?

Kent u de Tasmanian Devil? Taz was een in een wervelstormpje ronddraaiend, grommend tekenfilmfiguur dat alles op zijn weg opvrat, maar niet erg slim was. De flegmatieke Bugs Bunny had meestal weinig moeite om hem te verslaan. Het dier waarop Taz is gebaseerd, gaat het op dit moment niet veel beter af. Een bizarre, besmettelijke kanker heeft in vijftien jaar de populatie gedecimeerd tot een bedreigde diersoort. Onderzoekers hebben onlangs het DNA van de kanker in kaart gebracht en de Tasmaanse duivel daarmee misschien een toekomst gegeven.

Afgelopen jaar bleek de multiresistente bacterie Klebsiella pneumoniae in het Maasstad Ziekenhuis nauwelijks onder controle te krijgen en vielen er 28 doden. Dit zal helaas de komende jaren vaker gebeuren, niet alleen in Nederland, want resistentie van ziekteverwekkende bacteriën tegen antibiotica neemt alleen maar toe. Antibioticaresistentie is wereldwijd een groot probleem en vele laboratoria werken aan uiteenlopend onderzoek op zoek naar oplossingen.

Aids, ebola, sars en griep zijn slechts een paar voorbeelden van infectieziekten die zijn ontstaan in dieren en naar de mens zijn overgeslagen. Meer dan zeventig procent van de infectieziekten is op dergelijke wijze ontstaan, met desastreuze gevolgen: 33 miljoen mensen hebben wereldwijd aids en elke winter bibberen we van angst voor een mogelijke wereldwijde grieppandemie.

www.sciencepalooza.nl

www.Sciencepalooza.nl