Hoe normaal werd slavenhandel destijds in Nederland gevonden? Bredero was er in zijn Moortje duidelijk over: onmenselijk! Toch wordt dit betwijfeld.

In Moby Dick wordt de literaire canon allerminst geschuwd, maar ook niet zaligverklaard. Er komen boeken voorbij waarvan ik nooit heb gehoord, maar waarover met zoveel passie wordt verteld dat ik zin krijg om ze te gaan lezen. Wat kan je nog meer verlangen van een boekenprogramma?

Het pleidooi van een rechtsgeleerde heeft Elsbeth Etty deze zomer het meest weten te treffen. ‘Literatuur? Reken maar.’

Dieren in de literatuur hebben een goddelijke dimensie, het dier krijgt menselijke eigenschappen toegeschreven. Maar wat is nu het meest goddelijke dierverhaal?

Waarom CPNB: ‘de moeder de vrouw’? Waarom geen massale gratis verspreiding van twee adembenemende egodocumenten over ‘de vrouw als mens’? Van Keulens Neerslag van een huwelijk en Halsema’s Pluche.

Sinds Wim Hazeu’s Lucebert-biografie is er ophef over het oorlogsverleden van Lucebert. Maar Hazeu weigert de anitsemitische brieven waar Luceberts nazisympathieën uit blijken vrij te geven. Spijtig, vindt Elsbeth Etty, alleen zo kunnen we tot een gewogen oordeel komen.

Portnoy’s Complaint van Philip Roth gaat over veel meer dan hilarisch beschreven seksuele obsessies. Net als veel van zijn andere boeken gaat het over etnisch of gender-bepaalde identiteit.

Armando Iannucci’s film The Death of Stalin wordt door de regisseur aangekondigd als zwarte komedie. Maar een goede satire houdt ons een spiegel voor. Dat mist in deze film.

In Berlijn en andere Duitse steden gingen duizenden mensen met ‘kippa's’ de straat op tegen antisemitisme, maar het valt te betwijfelen of dit de angst voor jodenhaat wegneemt. Margot Vanderstraeten schrijft erover in haar boek Mazzel tov waarvoor ze in april de E. du Perronprijs kreeg.

Wat zegt de literatuur over oorlogsdreiging? Over deze ‘indien’-fase waarin we zitten, een episode waarvan men zegt dat de geschiedenis uit vermijdbare gebeurtenissen bestaat?

Het scenario van de moord op de 85-jarige holocaustoverlevende Mireille Knoll, doodgestoken en verbrand in haar appartement in een Parijse buitenwijk, lijkt een perverse omkering van het script van La vie devant soi (1977).

Uit de biografie van Maria Lafont The Strange Comrade Balabanoff blijkt dat de affaire die deze socialiste en antifasciste, de Moeder Teresa van de revolutie, had met Mussolini een #MeToo-zaak avant la lettre is. Met Mussolini als prooi.

In Marita Mathijsens biografie Jacob van Lennep: Een bezielde schavuit worden zijn seksuele escapades breed uitgemeten. Zonder moreel oordeel schrijven over iemand die zijn geld en macht gebruikte om vrouwen voor zich te winnen: verfrissend.

Hazeu’s Lucebert-biografie roept vragen op over zijn bronvermelding. Zonder de volledige inhoud te kennen van de antisemitische brieven die Bertus Swaanswijk in de jaren 1943/1944 aan vriendin Tiny Koppijn schreef, is de biografie van Hazeu incompleet.

Elsbeth Etty is trots op de Nederlandse literatuur, mede dankzij Hella Haasse. Haar historische roman Het woud der verwachting is zo’n boek waarin ze, geveld door griep, heerlijk kan verdwijnen.